In gemeente Molenlanden is ruimte meer dan honderd Oekraïense vluchtelingen op verschillende opvanglocaties. SQALE bood ondersteuning door de basis van de opvang op orde te brengen, waardoor er ruimte ontstond en genomen werd voor doorontwikkeling. Vandaag de dag wordt er zelfs gewerkt aan een derde opvanglocatie.

“De opvang van Oekraïners is binnen ons programma één van onze twee grootste opgaven,” zegt Menno Keller, programmamanager Asiel en Migratie. “De andere is de spreidingswet, al hebben beide vraagstukken wel overlap met elkaar.” Om de opvang zo menswaardig mogelijk te realiseren, is gekozen voor het plaatsen van woonunits waar mensen hun eigen keuken, badkamer en slaapvertrek hebben. “Hier zit een visie achter,” zegt Harm Brandwijk, SQALE-adviseur. “Deze units worden nu aangekocht, maar kunnen na de oorlog ergens anders worden neergezet en gebruikt. Ook zorgen de units voor een zo menswaardig mogelijk bestaan voor de gevluchte Oekraïners. Ze zorgen voor rust en privacy op de opvanglocatie. Je had ook simpelweg een leegstaand pand kunnen huren, maar op de lange termijn heb je meer aan nieuwe woonplekken.”

Professionaliseringsslag van opvanglocatie 1

SQALE kwam begin 2024 in beeld. “Harm had al ervaring met crisisopvang vanuit de veiligheidsregio en was daarom een zeer welkome toevoeging aan ons team,” zegt Menno. Voor die tijd werd er hard gewerkt aan de opening van nieuwe opvanglocaties. Het was maar een klein team en de werkzaamheden waren veelomvattend: asielopvang, particuliere opvang en alles daaromheen. “De hulpvraag was eigenlijk tweeledig: ondersteuning en professionalisering van de al bestaande opvang in Groot-Ammers,” vertelt Harm. In mei 2024 werd een tweede gemeentelijke opvang geopend en momenteel is hij bezig met het proces rondom de derde opvanglocatie in Giessenburg.

“Dossiers rondom opvang zijn zeer complex,” legt Menno uit. “Locatiemanagers zijn druk met veel praktische, operationele zaken: hoe gaat het met de bewoners, gaat alles goed rondom de beveiliging; dat soort vragen. Dat betekent dat er veel inhoudelijk werk overblijft, zoals het beantwoorden van pers- en raadsvragen, het opstellen van collegevoorstellen en doorlopen van aanbestedingstrajecten. Het is heel fijn dat Harm juist deze inhoudelijke vraagstukken oppakt en zo de schakel vormt tussen de programmanager en de opvanglocaties.” Als SQALE-adviseur houdt Harm zich namelijk met allerhande vragen bezig: hoe maken we contractafspraken? Hoe implementeren we nieuwe regelingen van het Rijk? Hoe innen we een eigen bijdrage en hoe realiseren we kostenbesparing?

Toekomstbestendige opvang

Dat laatste is een belangrijke vraag. Menno: “Per 1 januari 2025 krijgen we minder geld van het Rijk. Op jaarbasis gaat dat om tonnen, dus er moet efficiënter gewerkt worden. Dilemma’s zoals het afschalen van beveiliging moeten worden uitgewerkt en in een voorstelvorm naar het College. Harm pakt dat op en zorgt voor doordachte analyses, in samenspraak met alle directe betrokkenen.”

Dat is gelijk de meerwaarde van SQALE voor dit project, vindt Menno. “SQALE heeft ons geholpen om meer structuur aan te brengen in onze werkwijze en om procesmatiger te werken. Als adviseur heeft Harm constant kwaliteit geleverd en die procesmatige werkwijze blijvend geïmplementeerd. Dit project is geen 9-tot-5 opdracht; er komen ook wel eens persvragen buiten werktijd. Toch was Harm altijd bereikbaar en beschikbaar.”

Het traject is nog niet voorbij. Harm houdt zich als projectleider bezig met de opening van de opvanglocatie in Giessenburg. “De vier complexe vraagstukken rondom dit project – bodemdaling, vervuilde grond, financiële druk en een omgeving die zich zorgen maakt over o.a. vervoertrillingen langs monumentale panden – vormen bij elkaar een flinke uitdaging. Maar die beleg ik met een gerust hart bij Harm,” zegt Menno.

De uitdagingen van toekomstbestendige opvang zijn bekend. Tijdens de samenwerking met SQALE zijn er verschillende handvatten ontwikkeld om hiermee om te gaan. De input van Harm op een langetermijnvisie en projectorganisatie is daar een belangrijk onderdeel van. Maar ook de laagdrempelige sfeer binnen het bredere team, de zelforganisatie, de korte lijnen, het directe contact en betrokkenheid op elkaar maakt dat de toekomst vol vertrouwen tegemoet wordt gezien. “Je doet het met elkaar,” zegt Harm. “Samen werken we aan de menswaardige opvang van medemensen. Niet alleen hier op het gemeentekantoor, maar binnen alle 19 dorpen en 1 stad die samen de Molenlanden vormen. Dat is de kracht van samenleving.”